Chuyờn thc tp tt nghip Khoa: Thng Mi
CHNG I
C S Lí LUN V HIU QU KINH DOANH CA
DOANH NGHIP KINH DOANH DC PHM
Nguyn Nh Qunh - TMQT 46
5
Chuyờn thc tp tt nghip Khoa: Thng Mi
CHNG I
C S Lí LUN V HIU QU KINH DOANH CA DOANH
NGHIP KINH DOANH DC PHM
I. Kinh doanh dc phm v nhng ni dung ch yu v hot ng kinh
doanh doanh nghip kinh doanh dc phm
1. Kinh doanh dc phm
1.1. Kinh doanh, kinh doanh thng mi
1.1.1. Kinh doanh
Xó hi loi ngi ó phỏt trin tri qua nhiu hỡnh thỏi kinh t-xó hi ni
tip nhau. Trong quỏ trỡnh phỏt trin ca hỡnh thỏi kinh t-xó hi, t khi xó hi
chim hu nụ l ra i thay th cho xó hi cng sn nguyờn thu, loi ngi
ó bit t chc, tham gia vo cỏc hot ng sn xut, lu thụng hng hoỏ vi
mong mun mang li nhiu ca ci cho mỡnh. Kinh doanh cng bt ngun t
thi k ú.
Kinh doanh khụng nht thit phi thc hin tt c cỏc khõu t khõu u t
mua nguyờn vt liu, trang thit b, t chc sn xut n khõu lu thụng, tiờu
th hng hoỏ. tham gia vo hot ng kinh doanh, cỏc doanh nghip ch
cn thc hin ớt nht mt trong cỏc khõu ú. Vic cỏc doanh nghip tham gia
vo bao nhiờu khõu ca quỏ trỡnh u t ỏp ng nhu cu ca ci vt cht
ca xó hi ph thuc vo nhiu yu t nh kh nng, tim lc ti chớnh, cụng
ngh, nhõn lc ca doanh nghip, iu kin kinh t, chớnh tr, xó hi v.v. V
chớnh xu th phỏt trin ca phõn cụng lao ng xó hi ó to ra s chuyờn
mụn hoỏ lao ng. Cỏc doanh nghip sn xut s thc hin cụng vic ca nh
sn xut nhm mc ớch to ra sn phm tho món nhu cu ngi tiờu dựng,
cũn cỏc doanh nghip thng mi s giỳp cỏc nh sn xut tiờu th sn phm,
a sn phm n vi ngi tiờu dựng. Vy kinh doanh l gỡ? Chỳng ta phi
hiu mt cỏch y khỏi nim ny nh th no? Kinh doanh c nh
ngha l: Vic thc hin mt, mt s hoc tt c cỏc cụng on ca quỏ trỡnh
Nguyn Nh Qunh - TMQT 46
6
Chuyờn thc tp tt nghip Khoa: Thng Mi
u t, t sn xut n tiờu th sn phm hoc thc hin dch v trờn th
trng nhm mc ớch sinh li. (Giỏo trỡnh Kớnh t thng mi, Nxb Thng
kờ, 2003).
Kinh doanh bao gm hai loi hỡnh l sn xut kinh doanh v kinh doanh
dch v. c trng ca sn xut kinh doanh l ch to ra sn phm tho
món nhu cu khỏch hng, cũn kinh doanh dch v l thc hin hot ng dch
v trờn th trng.
Kinh doanh l mt hot ng kinh t mang nhng nột c trng sau:
* Hot ng kinh doanh phi do mt ch th thc hin, gi l ch th kinh
doanh nhm mc ớch sinh li. Ch th kinh doanh s s dng ng vn u
t mua t liu sn xut, hng hoỏ sn xut kinh doanh kim li. S vn
ng tun hon ca vn c C.Mỏc biu din qua cụng thc:
T - H - T- H - T
Theo cụng thc ny, ban u ch th kinh doanh dựng tin mua hng (H),
hng õy cú th hiu l t liu sn xut ngi kinh doanh s dng trong
quỏ trỡnh sn xut kinh doanh to ra sn phm mi hoc hng cú th hiu l t
liu tiờu dựng do nh thng mi mua ca nh sn xut em i tiờu th,
thu v s tin (T) ln hn s tin (T) b ra ban u. Sau ú, nh kinh doanh
li dựng ton b s tin thu c (T) hoc mt phn s tin ny tip tc
tỏi u t mua hng (H) vi kỡ vng thu c s tin T>T hay T=T+T.
C nh vy vũng chu chuyn tun hon gia tin v hng c din ra liờn
tc. Khi bỏn hng thu v s tin ln hn s tin u t ban u y l lỳc nh
kinh doanh cú lói. Ngc li, nu s tin bỏn hng thu c nh hn s tin
u t ban u, khi ú hot ng kinh doanh b thua l. Trong quỏ trỡnh
chuyn hoỏ trờn, ng c vn ng ca tin l tng giỏ tr hay giỏ tr thng d
(T) bi vy bt kỡ mt doanh nghip no tham gia hot ng kinh doanh
u mong mun thu c li nhun. Mc tiờu li nhun chớnh l iu kin
cn doanh nghip tn ti v phỏt trin.
Nguyn Nh Qunh - TMQT 46
7
Chuyờn thc tp tt nghip Khoa: Thng Mi
* Kinh doanh phi gn lin vi th trng. Mi hot ng kinh doanh ca
doanh nghip u phi tuõn theo c ch th trng, u b chi phi v chu
nh hng bi cỏc quy lut kinh t nh quy lut cung - cu, quy lut cnh
tranh, quy lut giỏ tr; nhng mc tiờu kinh doanh mun thc hin mt cỏch
hiu qu phi xut phỏt t yờu cu ca th trng.
1.1.2. Kinh doanh thng mi
C th hn so vi khỏi nim kinh doanh, kinh doanh thng mi c
nh ngha l: S u t tin ca, cụng sc, ti nngca mt cỏ nhõn hay
t chc kinh t vo lnh vc mua bỏn hng hoỏ nhm mc ớch kim li.
Kinh doanh thng mi xut hin l kt qu ca s phỏt trin lc lng sn
xut xó hi v phõn cụng lao ng xó hi, s m rng trao i v lu thụng
hng hoỏ. Phõn cụng lao ng xó hi phỏt trin dn ti s chuyờn mụn hoỏ
trong khõu trao i, lu thụng hng hoỏ, kt qu l hng hoỏ c ỏp ng
ỳng nhu cu khỏch hng v s lng, cht lng, chng loi hng, tin
giao hng, iu kin thanh toỏn v.v.
Kinh doanh thng mi úng vai trũ l khõu trung gian gia mt bờn l sn
xut, phõn phi v mt bờn l tiờu dựng. i vi lnh vc sn xut, s xut
hin ca cỏc doanh nghip kinh doanh thng mi trờn th trng vi vai trũ
cung ng cỏc yu t u vo cho sn xut s m bo cho quỏ trỡnh sn xut
din ra thng xuyờn, liờn tc, nhp nhng. Cũn i vi lnh vc tiờu dựng,
mi tng lp dõn c s d dng, thun li trong vic tho món nhu cu v
hng hoỏ tiờu dựng nh s xut hin ca hng lot cỏc ca hng, cỏc siờu th,
trung tõm mua sm
Hot ng kinh doanh thng mi phi xut hin hnh vi buụn bỏn hay núi
cỏch khỏc mc ớch ca vic mua hng l bỏn cho ngi khỏc m khụng
phi l mỡnh tiờu dựng, mua thi im ny bỏn vo thi im khỏc,
mua a im ny nhng bỏn a im khỏc.
Kinh doanh thng mi ũi hi phi cú vn kinh doanh v sau mi chu k
kinh doanh phi bo ton vn v cú lói. Vn kinh doanh õy cú th l vn
Nguyn Nh Qunh - TMQT 46
8
Chuyờn thc tp tt nghip Khoa: Thng Mi
gúp, vn vay, vn huy ngNh kinh doanh dựng vn vo hot ng kinh
doanh, sau mi chu k kinh doanh k vng thu c s tin ln hn s vn
b ra ban u. Mc tiờu li nhun l mc tiờu lõu di v thng xuyờn ca
kinh doanh thng mi. Bờn cnh mc tiờu li nhun, doanh nghip thng
mi cũn mong mun t nhiu mc tiờu khỏc nh khỏch hng, cht lng, v
th, an tonCỏc doanh nghip luụn mong mun t c song hnh cỏc
mc tiờu ny, tuy nhiờn do s hn ch v ngun lc, s bin ng ca th
trng, s cnh tranhnờn khụng phi lỳc no doanh nghip cng t c
tt c cỏc mc tiờu cựng mt lỳc, doanh nghip cn phi cú s la chn mc
tiờu, sp xp cỏc mc tiờu theo th t u tiờn. Mc tiờu no quan trng nht,
doanh nghip cú kh nng thc hin ln nht s c t lờn hng u. Mc
tiờu no doanh nghip khú thc hin nht s c thc hin sau cựng.
1.2. Kinh doanh dc phm v ý ngha ca hot ng kinh doanh dc phm
1.2.1. Kinh doanh dc phm
Dc phm l: nhng cht di dng n cht hoc hn hp cú ngun
gc rừ rng, c dựng cho ngi hoc sinh vt chn oỏn, phũng v cha
bnh, hn ch hoc thay i iu kin bnh lý hay sinh lý.
Dc phm c phõn loi da trờn nhng tiờu thc khỏc nhau:
* Tu theo mc ớch s dng, dc phm c phõn loi thnh thuc
phũng bnh, thuc chn oỏn, thuc cha bnh.
* Theo tõy y hay y hc c truyn, dc phm c phõn thnh thuc tõn
dc v thuc ụng y.
* Theo ngun gc, dc phm c phõn thnh thuc s ch vi ngun
gc t nhiờn v thuc tng hp.
* Theo dng bo ch, dc phm c phõn thnh thuc tiờm; thuc xoa;
thuc viờn, cao, n, hon, tỏn
* Theo tỏc dng vi cỏc c quan c th, cỏc chc nng c th hay theo loi
bnh, dc phm c phõn thnh thuc tỏc dng trờn h thn kinh thc vt;
Nguyn Nh Qunh - TMQT 46
9
Chuyờn thc tp tt nghip Khoa: Thng Mi
thuc tỏc dng trờn h thn kinh trung ng; thuc tỏc dng trờn c quan v
h mỏu; thuc tỏc dng trờn chuyn hoỏ v mụ v hoỏ tr liu.
T khỏi nim kinh doanh, kinh doanh thng mi v dc phm, chỳng ta
cú th hiu kinh doanh dc phm l s u t tin ca, cụng sc ca mt cỏ
nhõn hay t chc kinh t vo lnh vc buụn bỏn dc phm nhm tỡm kim
li nhun.
1.2.2. í ngha ca hot ng kinh doanh dc phm
Xột theo khớa cnh kinh t, ging vi cỏc hot ng kinh doanh khỏc, hot
ng kinh doanh dc phm úng gúp quan trng vo GDP v tc tng
trng kinh t.
S tham gia ca nhiu doanh nghip trong lnh vc kinh doanh dc phm
s lm tng hiu qu v nng lc cnh tranh ca nn kinh t. S tn ti ca
nhiu doanh nghip hot ng trong cựng mt ngnh, lnh vc s lm gim
tớnh c quyn v buc cỏc doanh nghip phi chp nhn cnh tranh, phi liờn
tc i mi cú th tn ti v phỏt trin.
Mt khỏc, xột theo khớa cnh xó hi, hot ng kinh doanh dc phm gúp
phn lm tng ngun thu ngõn sỏch thụng qua thu, to vic lm, gim bt ỏp
lc v vic lm v tht nghip cho xó hi.
Mc dự cú nhiu im chung so vi cỏc lnh vc kinh doanh khỏc, song
kinh doanh dc phm mang nhng nột c thự, iu ny xut phỏt t tớnh
cht c bit ca mt hng kinh doanh. Tớnh cht c bit ca dc phm s
c cp n trong chng sau.
2. Nhng ni dung ch yu v hot ng kinh doanh doanh nghip kinh
doanh dc phm
Ngy nay, trong mụi trng cnh tranh gay gt, hot ng kinh doanh núi
chung v hot ng kinh doanh thng mi núi riờng phi tuõn theo mt quy
trỡnh. L mt doanh nghip kinh doanh trong lnh vc dc phm, hot ng
kinh doanh ca doanh nghip bao gm nhng ni dung c bn sau:
Nguyn Nh Qunh - TMQT 46
10
Chuyờn thc tp tt nghip Khoa: Thng Mi
2.1. Nghiờn cu th trng
Nghiờn cu th trng l cụng vic u tiờn v cn thit i vi mi doanh
nghip trong mi hot ng sn xut kinh doanh. Hng hoỏ núi chung v mt
hng dc phm núi riờng rt a dng, phong phỳ v chng loi vi thnh
phn, cụng dng, trng thỏi, tớnh cht lý hoỏ khỏc nhau. Mi loi phc v cho
nhu cu tiờu dựng khỏc nhau. Nghiờn cu th trng trc ht nhm xỏc nh
nhu cu khỏch hng trờn khu vc th trng doanh nghip nh kinh doanh, s
ỏp ng nhu cu v mt hng dú, xu hng, s bin ng v nhu cu, giỏ c,
thu nhp ca khỏch hngt ú doanh nghip la chn mt hng kinh doanh
cng nh nõng cao kh nng cung cp tho món nhu cu. Cũn i vi
nhng mt hng cha tng xut hin trờn th trng, vic ngiờn cu th trng
giỳp cỏc doanh nghip a vo kinh doanh nhng mt mi, hin i cú nhu
cu trờn th trng nhm ỏp ng nhu cu ca khỏch hng mt cỏch kp thi,
thun tin, vn minh.
Nghiờn cu th trng cú ý ngha quan trng i vi kinh doanh thng
mi núi chung v kinh doanh dc phm núi riờng bi õy l nhõn t nh
hng n cỏc quyt nh kinh doanh ca doanh nghip nh cỏc quyt nh
v sn phm, v giỏ, kờnh phõn phi, vic thc hin cỏc hỡnh thc xỳc tin
bỏn do ú nh hng n kt qu hot ng kinh doanh ca doanh nghip.
Khi nghiờn cu th trng sn phm, doanh nghip kinh doanh dc phm
cn phi tr li c cỏc cõu hi sau:
- õu l th trng mc tiờu ca doanh nghip? c im a lý, nhõn
khu, tõm lý, hnh vi tiờu dựng trờn th trng ú ra sao?
- Kh nng tiờu th sn phm trờn th trng ú nh th no? Ngoi doanh
nghip, cũn i th cnh tranh no khỏc cng cung cp cỏc sn phm ú
khụng? Nu cú thỡ chin lc nh giỏ, kờnh phõn phi ca h l gỡ?
- Mt hng dc phm no doanh nghip cú kh nng tiờu th vi khi ln
phự hp vi nng lc kinh doanh ca doanh nghip?
Nguyn Nh Qunh - TMQT 46
11
Chuyờn thc tp tt nghip Khoa: Thng Mi
- Vi mi loi dc phm, mc giỏ no thỡ kh nng chp nhn ca th
trng l ln nht trong tng thi k?
- Yờu cu ch yu ca th trng v mu mó, kớch thc, bao gúi, iu kin
thanh toỏnnh th no?
Trờn c s nghiờn cu th trng, doanh nghip la chn mt hng hay
danh mc mt hng kinh doanh thớch ng vi nhu cu th trng. õy l mt
trong nhng ni dung quan trng quyt nh s tn ti v phỏt trin ca doanh
nghip bi mt trit lý kinh doanh luụn tn ti trong nn kinh t th trng ó
ch ra rng: doanh nghip ch bỏn nhng cỏi m th trng cn ch khụng
phi bỏn nhng cỏi m doanh nghip cú.
2.2. Huy ng v s dng cỏc ngun lc a vo kinh doanh
Bt k mt doanh nghip thng mi no cng phi huy ng c cỏc
ngun lc a vo kinh doanh to ra sn phm hoc dch v ỏp ng nhu
cu xó hi v mang li li nhun cho doanh nghip.
Ngun lc doanh nghip thng mi núi chung v doanh nghip kinh
doanh dc phm núi riờng phi huy ng a vo kinh doanh cú th l vn
bao gm vn hu hỡnh nh tin, vng, bc, ỏ quý, nh ca, ca hng, quy
hng hay vn vụ hỡnh nh nhón hiu ca hng hoỏ, uy tớn ca doanh
nghipv con ngi vi trỡnh hc vn, chuyờn mụn, kinh nghim c
huy ng vo hot ng kinh doanh. Tt c u l ti sn quý giỏ ca doanh
nghip. Cỏc ngun ti sn ny cú ý ngha c bit quan trng i vi doanh
nghip bi vỡ s kt hp gia ngun lc vt cht v ngun lc con ngi nh
th no u nh hng n kt qu kinh doanh ca doanh nghip.
2.3. T chc cỏc hot ng nghip v to ngun, mua hng, d tr, bo
qun, vn chuyn hng hoỏ
Mc ớch ca kinh doanh thng mi núi chung v kinh doanh dc phm
núi riờng l mua hng v bỏn nhm mc ớch kim li nhng m bo
cú ngun hng cung ng cho khỏch hng tt v n nh, doanh nghip phi t
Nguyn Nh Qunh - TMQT 46
12
Chuyờn thc tp tt nghip Khoa: Thng Mi
chc tt cụng tỏc to ngun - mua hng, khai thỏc, thc hin vic ký kt cỏc
hp ng mua hng.
To ngun hng chớnh l khõu u tiờn trong hot ng lu thụng hng
hoỏ ca doanh nghip thng mi. Xut phỏt t nhu cu hng hoỏ ca khỏch
hng, doanh nghip tin hnh nghiờn cu, tỡm hiu ngun hng cú kh nng
ỏp ng; chun b cỏc ngun lc khai thỏc, hp tỏc vi i tỏc to ra loi
hng hoỏ phự hp ỏp ng nhu cu khỏch hng v s lng, cht lng, quy
cỏch, chng loi, thi gian giao nhn
Mua hng l mt nghip v quan trng trong kinh doanh thng mi. Sau
khi xem xột cht lng, giỏ c, mu mó hng hoỏ, doanh nghip v nh cung
ng kớ kt hp ng mua bỏn hng hoỏ.
D tr, bo qun hng hoỏ l mt trong nhng khõu nghip v quan trng
trong kinh doanh thng mi. Mc dự doanh nghip thng mi khụng phi
l ngi sn xut ra hng hoỏ nhng m bo cung ng hng hoỏ cho
khỏch hng y , kp thi, ỳng s lng, cht lng, ng b v c cu,
mu mó, chng loi hng hoỏdoanh nghip cn thc hin tt nghip v ny,
cú nh vy mi m bo cht lng hng hoỏ a vo lu thụng.
Kinh doanh thng mi thc hin chc nng lu thụng hng hoỏ t ngun
hng n lnh vc tiờu dựng. T chc hp lý khõu vn chuyn, giao nhn
hng hoỏ s m bo cho hng hoỏ c lu thụng thụng sut, hng hoỏ c
a n ỳng ni, ỳng thi gian, ỳng i tng cú nhu cu.
2.4. nh giỏ bỏn hng hoỏ
Trong kinh doanh thng mi núi chung v kinh doanh dc phm núi
riờng, nh giỏ bỏn hng hoỏ cú nh hng trc tip n kh nng tiờu th
hng hoỏ, n li nhun v do ú nh hng n s tn ti v phỏt trin ca
doanh nghip. Vỡ vy, kinh doanh khụng th nh giỏ mt cỏch tu tin, ch
quan duy ý chớ.
Thc t cho thy, ngi bỏn v ngi mua luụn cú s mõu thun v li ớch
kinh t. Vi t cỏch l ngi bỏn hng, h luụn mong mun bỏn c hng
Nguyn Nh Qunh - TMQT 46
13
Chuyờn thc tp tt nghip Khoa: Thng Mi
vi giỏ cao. Cũn v trớ ngi mua, h li luụn mong mun mua c hng
vi giỏ r. Mu thun ny ch c gii quyt khi hng hoỏ c nh giỏ mt
cỏch ỳng n, nm trong gii hn cú th chp nhn c ca c hai bờn mua
v bỏn.
Giỏ c hng hoỏ chu s tỏc ng ca nhiu nhõn t nh mi quan h cung
- cu v mc cnh tranh, cỏc quy nh giỏ c ca Nh ncDo ú, khi
nh giỏ bỏn hng hoỏ, doanh nghip cn nghiờn cu k d bỏo c tỏc
ng ca chỳng i vi vic nh giỏ ca doanh nghip.
V nguyờn tc, giỏ bỏn ra ca doanh nghip phi bự p c chi phớ v
m bo cú lói. i vi mt hng dc phm, Nh nc quy nh nguyờn tc
xõy dng giỏ nh sau:
- i vi cỏc loi thuc khụng nm trong danh mc qun lý giỏ, cỏc c s
quy nh giỏ bỏn.
- i vi giỏ bỏn buụn:
( đối với thuốc nhập )
( đối với thuốc sản xuất trong n ước )
Giá nhập
tỉ lệ phần trăm chi
Giábán ra=Hoặc
Giá thành toàn bộ phí ở khâu bán buôn
+
- i vi giỏ bỏn l khng ch mc giỏ bỏn hp lý:
Giá bán ra = Giá mua ghi trên hoá đơn phần trăm chi phí kinh doanh bán lẻ
+
Mc giỏ bỏn l ny khụng c cao hn mc giỏ bỏn l thuc trờn th
trng cựng thi im v mc giỏ ti a i vi cỏc loi thuc thuc danh
mc Nh nc quy nh giỏ.
Trờn c s mc giỏ do Nh nc quy nh, cỏc c s, doanh nghip kinh
doanh thuc quy nh mc giỏ bỏn ra.
2.5. Xõy dng mng li phõn phi
T sn xut n tiờu dựng, hng hoỏ cú th c mua qua nhiu kờnh phõn
phi khỏc nhau. Cú th khỏi quỏt kờnh bỏn hng qua s sau:
Nguyn Nh Qunh - TMQT 46
14
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét